Οσφυαλγία

Τι είναι η οσφυαλγία;

Οσφυαλγία είναι ο πόνος που εντοπίζεται στη μέση (Ο.Μ.Σ.Σ.), δηλ. στην περιοχή μεταξύ των κάτω ορίων του θωρακικού κλωβού και των γλουτιαίων πτυχών, και μπορεί να αντανακλάται στους μηρούς. Πολλές φορές η οσφυαλγία συνοδεύεται από ισχιαλγία, δηλ. επέκταση του πόνου κατά μήκος του μηρού και της κνήμης φθάνοντας σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι τα δάκτυλα του ποδιού. Η οσφυαλγία είναι ένα πολύ συχνό πρόβλημα υγείας στο γενικό πληθυσμό, αφού είναι η δεύτερη σε συχνότητα παθολογική κατάσταση μετά το κοινό κρυολόγημα. Έχει υπολογιστεί ότι 65-80% των ατόμων του γενικού πληθυσμού παρουσιάζουν τουλάχιστον ένα επεισόδιο οσφυαλγίας κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Ποιες είναι οι μορφές της οσφυαλγίας;

Ανάλογα με τη διάρκειά της η οσφυαλγία διακρίνεται σε τρεις μορφές:

  • Στην οξεία οσφυαλγία που έχει διάρκεια μικρότερη από 6 εβδομάδες και αντιπροσωπεύει το 85% όλων των περιπτώσεων οσφυαλγίας.
  • Στην υποξεία οσφυαλγία που έχει διάρκεια από 6 μέχρι 12 εβδομάδες και αντιπροσωπεύει το 10% όλων των περιπτώσεων οσφυαλγίας.
  • Στη χρόνια οσφυαλγία που έχει διάρκεια μεγαλύτερη από 12 εβδομάδες και αντιπροσωπεύει το 5% όλων των περιπτώσεων οσφυαλγίας.

Ανεξάρτητα από τη μορφή της οσφυαλγίας ένα ιδιαίτερο κλινικό χαρακτηριστικό της είναι ότι υποτροπιάζει πολύ συχνά. Σε επιδημιολογικές μελέτες έχει βρεθεί ότι στο 75% των περιπτώσεων η οσφυαλγία υποτροπιάζει τουλάχιστον μια φορά μέσα σε ένα χρόνο.

Ποια είναι τα αίτια της οσφυαλγίας;

Τα αίτια της οσφυαλγίας είναι ποικίλα και κατατάσσονται στις παρακάτω επτά κατηγορίες:
01. “Μηχανικά” αίτια

osfyalgia-01

  • Μυοσυνδεσμική βλάβη
  • Οστεοαρθρίτιδα της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης
  • Δισκοκήλη
    osfyalgia-02
  • Σπονδυλολίσθηση
    osfyalgia-03
  • Στένωση του σπονδυλικού σωλήνα

02. Οροαρνητικές σπονδυλαρθρίτιδες

  • Αγκυλωτική σπονδυλαρθρίτιδα
  • Ψωριασική αρθρίτιδα
  • Αντιδραστική αρθρίτιδα
  • Εντεροπαθητική αρθρίτιδα
  • Μη διαφοροποιημένη οροαρνητική σπονδυλαρθρίτιδα

03. Οστεοπόρωση

osfyalgia-04

04. Μικροβιακοί παράγοντες

05. Νεοπλασματικά νοσήματα

  • Καλοήθη (οστεοειδές οστέωμα)
  • Κακοήθη (πολλαπλούν μυέλωμα, μεταστάσεις στους σπονδύλους)

06. Αιματολογικά νοσήματα

  • Αιμοσφαιρινοπάθειες

07. Διάφορες άλλες παθήσεις

  • Ινομυαλγία
  • Νόσος του Paget

Από όλα αυτά τα αίτια της οσφυαλγίας συνηθέστερα είναι τα “μηχανικά”, που είναι υπεύθυνα για το 90% και πλέον όλων των περιπτώσεων οσφυαλγίας. Όταν η οσφυαλγία οφείλεται σε δισκοκήλη ή σπονδυλολίσθηση μπορεί να συνοδεύεται από ισχιαλγία, λόγω πίεσης κάποιας ρίζας του ισχιακού νεύρου στο επίπεδο της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

Ποιες είναι οι εξετάσεις που χρειάζονται για τη διάγνωση οσφυαλγίας;

Ο εξειδικευμένος ιατρός ή ο φυσικοθεραπευτής είναι σε θέση να καταλάβει ότι κάποιος πάσχει από οσφυαλγία, από το ιστορικό του προβλήματός του και από την κλινική εξέταση, χωρίς να χρειαστούν άλλες εξετάσεις.
Ωστόσο, για να διαπιστώσει κανείς την ακριβή εντόπιση και την έκταση του προβλήματος μπορεί να χρειαστούν εξετάσεις, όπως απλή ακτινογραφία ή για ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια μαγνητική τομογραφία της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

Ποια είναι η θεραπευτική αντιμετώπιση της οσφυαλγίας;

Τα θεραπευτικά μέσα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της οσφυαλγίας περιλαμβάνουν:

  • Αναλγητικά φάρμακα
  • Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα
  • Μυοχαλαρωτικά φάρμακα
  • Τοπικές εγχύσεις γλυκοκορτικοειδούς φαρμάκου (κορτιζόνης) και τοπικού αναισθητικού
    • Επισκληρίδιες εγχύσεις
    • Παρασπονδυλικές εγχύσεις
  • Ζώνη για τη μέση
  • Φυσικοθεραπεία. Ο φυσικοθεραπευτής θα εφαρμόσει εξατομικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης, για κάθε μια από τις αιτίες της οσφυαλγίας, με εξαιρετικά αποτελέσματα τις περισσότερες φορές.
  • Χειρουργική θεραπεία. Σε πολύ μικρό ποσοστό των ασθενών (δεν υπερβαίνει το 5%) με δισκοκήλη ή σπονδυλολίσθηση μπορεί να αποτύχει η συντηρητική θεραπεία και να χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση.

osfyalgia-05

Σημαντική είναι η πρόληψη, η εργονομία και η επανάληψη του προγράμματος φυσικοθεραπείας 1-2 φορές το χρόνο.